قسمت اول: گفتاري درباره موسيقي و آوازهخوانی.
قسمت دوم: زيانهاي موسيقي از دیدگاه روایات اسلامی.
۱ـ برچيده شدن بركت از مال و زندگي.
قسمت سوم: موسيقي از ديدگاه علمي.
قسمت چهارم: موسيقي از ديدگاه فلسفي و رواني.
اهداف آموزشی:
۱)نقش کلام و آواز در تحریک شهوت
۲) تعریف موسیقی حرام
۳)بررسی روایات و زیانهای موسیقی
۴)بررسی موسیقی از منظر علم
۵)اختلاف نظر در موسیقی کلاسیک
مقدمه:
یکی از گیرنده های حسی که نقش به سزایی در تحریک غریزه جنسی دارد ، حس شنوایی است . تأثیر کلام و صدای تحریک آمیز بر ذهن و قلب آدمی- خصوصا از طرف جنس مخالف- مورد توجه دین بوده و از جمله مسائلی است که تجربه انسانها نیز به تاثیر آن اذعان دارد .
علاوه بر این به نقش معنا و مفهوم کلام و پیامهایی که می تواند به همراه داشته باشد- خصوصا از طرف جنس مخالف – نیز توجه شده است .
مسأله موسیقی و تعریف آن و همچنین انواع آن ، از جمله مسائلی است که بطور مفصل به آن پرداخته شده و بعد از بیان معیارهای موسیقی حرام ، به روایاتی که در باب موسیقی آمده است اشاره می کنیم.
در ادامه به زیانهای موسیقی از دیدگاه روایات پرداخته و موسیقی را از دیدگاه علمی به کنکاش گذاشته و در نهایت نظر متخصصان اعصاب و روان را در این باره می آوریم.
پيش از اين اشاره شد كه بر اساس يافتههاي روانشناسي بخشي از محرّكهايي كه سبب تحريك غريزة جنسي ميشوند گيرندههاي حسي هستند. اينك يكي ديگر از آن گيرندهها كه نقشی بهسزا در تحريك غريزه دارد، حس شنوايي است كه معنا و مفهوم، و ويژگي كلام و صدا و آوای محرّك را به مراكز عصبي منتقل ميكند و ميل و شهوت را برميانگيزد.
قرآن كريم به اين واقعيت اشاره كرده و بر تحريكپذيري جنسي انسان، از طريق حس شنوايي، مهر تأييد زده و فرموده نبايد دلربا، و با ناز و عشوه سخن بگوييد كه اين در بيماردلان اثر منفي ميگذارد و شهوتشان را برميانگيزد.
)…فَلا تَخْضَعنَ بِالْقَولِ فَيَطْمَعَ الذّي في قَلبهِ مَرَضٌ ….(۱
پس ]بههنگام صحبتكردن با نامحرم[ رام و دلربا، و با ناز و عشوه سخن مگوييد تا آن كسي كه بيماردل است [تحريك شود و] طمع بورزد.
آري تحريكپذيري جنسي انسان از طريق حس شنوايي بهاندازهاي زياد است كه حتي صداي خلخالِ پاي زنان نيز ممكن است او را تحريك كند! از همينرو قرآن كريم در سفارش به بانوان ميفرمايد:
)…لايضرِبنَ بأرجُلِهِنَّ لِيُعلَمَ ما يُخفينَ مِن زينَتِهِنَّ…([۱]
(اي پيامبر به زنان با ايمان بگو) پاهاي خود را ]بهگونهاي به زمين[ نكوبند تا آنچه از زينت ]باطني[شان ] كه در پس پردة چادر و حجاب[ نهفته است معلوم گردد.
شكي نيست كه آيه اختصاص به خلخالِ تنها ندارد و هر كاري را كه مشابه آن باشد نيز شامل ميشود مثل بهگوش رساندن صداي پاشنه كفش، و همانند آن.
امام رضا فرموده است: فَفُرِضَ عَلَي السَّمْعِ أن لا تُصْغِيَ بِه إلَي الْمَعَاصِي … .[۲]
بر حس شنوايي واجب شده كه با آن به گناهان گوش فرا نَدهي.
البته گناهان مربوط به حس شنوايي گونههای مختلف دارد كه برخی از آنها سبب برانگيختن شهوت مي%۸