مقدمه
لایحه حمایت از خانواده از طریق فرهنگ عفاف و حجاب یکی از موضوعات مهم در سال اخیر بوده که در برنامه «خیابان آزادی» با حضور دکتر امیرحسین بانکی‌پور، نماینده مجلس و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، بررسی شد. این لایحه با هدف تقویت فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه طراحی شده و فراز و نشیب‌های متعددی را طی کرده است. در این مقاله، ابعاد مختلف این لایحه، چالش‌های تصویب، و نقش کنشگران در اجرای آن تحلیل می‌شود تا اطلاعات جامعی برای مخاطبان ارائه شود.
ساختار لایحه عفاف و حجاب: پنج سطح اجرایی
ناهماهنگی بین قوا: دلیل تأخیر در تصویب
نقش کنشگران در نظارت بر اجرای قانون
اقدامات اقتصادی برای ترویج حجاب
مجازات مروجین بی‌حجابی: رویکرد سختگیرانه
تأثیر ملاحظات اجتماعی بر قانون‌گذاری
زمان‌بندی اجرا: انتظار برای ابلاغ نهایی
تفصیل موضوعات
۱٫ ساختار لایحه عفاف و حجاب: پنج سطح اجرایی
لایحه عفاف و حجاب در پنج سطح تدوین شده است:
سطح فرهنگی: وظایف دستگاه‌هایی مانند آموزش و پرورش و صداوسیما برای ترویج فرهنگ حجاب.
سطح اقتصادی: کاهش هزینه‌های پوشاک حجاب با معافیت مالیاتی و حمایت از فروشگاه‌ها.
سطح نظارتی: نظارت وزارت کشور بر عملکرد دستگاه‌ها با شاخص‌های اثربخشی.
سطح مروجین بی‌حجابی: برخورد با سلبریتی‌ها و فروشندگان لباس‌های نامناسب.
سطح افراد متخلف: جریمه نقدی برای کشف حجاب در بار اول، بدون تشکیل پرونده قضایی.
این ساختار چندوجهی به دنبال تقویت حجاب از طریق اقدامات ایجابی و سلبی است.
۲٫ ناهماهنگی بین قوا:
دلیل تأخیر در تصویبتأخیر در تصویب لایحه به دلیل ناهماهنگی بین قوه مقننه و قضاییه بود. ابتدا پیشنهادی برای تشکیل پرونده قضایی برای هر مورد کشف حجاب مطرح شد که به دلیل غیرعملی بودن (تشکیل هزاران پرونده روزانه) رد شد. پس از مذاکرات، جریمه نقدی سامانه‌ای جایگزین شد که بدون دخالت مستقیم مأموران اعمال می‌شود.
۳٫ نقش کنشگران در نظارت بر اجرای قانون
کنشگران در اجرای لایحه نقش مهمی دارند:
نظارت عمومی: مردم می‌توانند تخلفات دستگاه‌ها یا افراد را گزارش کنند.
ناظران تخصصی: در طرح ناظر، افراد آموزش‌دیده و مورد اعتماد نیروی انتظامی گزارش‌های مستند ارائه می‌دهند.
این مشارکت به تقویت نظارت مردمی و اجرای مؤثر قانون کمک می‌کند.
۴٫ اقدامات اقتصادی برای ترویج حجاب
لایحه با معافیت مالیاتی برای پوشاک حجاب، کاهش هزینه اجاره فروشگاه‌های حجاب توسط شهرداری‌ها، و تبلیغ این محصولات به‌عنوان کالای فرهنگی، دسترسی به پوشش مناسب را تسهیل می‌کند. این اقدامات هزینه‌های حجاب را کاهش داده و عرضه آن را افزایش می‌دهد.
۵٫ مجازات مروجین بی‌حجابی: رویکرد سختگیرانه
سلبریتی‌ها، طراحان، و فروشندگان لباس‌های نامناسب با مجازات‌هایی مانند ممنوع‌الخروجی، بسته شدن صفحات مجازی، مصادره اموال، و پلمپ فروشگاه مواجه می‌شوند. این رویکرد به قطع منابع ترویج بی‌حجابی کمک می‌کند.
۶٫ تأثیر ملاحظات اجتماعی بر قانون‌گذاری
دکتر بانکی‌پور به دوگانه معرفتی در نظام اشاره کرد: گروهی که احکام شرعی را بدون توجه به ملاحظات اجتماعی اجرا می‌کنند و گروهی که ملاحظات اجتماعی را اولویت می‌دهند. این دوگانه باعث شد برخی پیشنهاد کنند تصویب لایحه به پس از انتخابات موکول شود، هرچند تأخیر اصلی به اصلاحات فنی مربوط بود.
۷٫ زمان‌بندی اجرا: انتظار برای ابلاغ نهایی
لایحه پس از اصلاحات، احتمالاً هفته آینده به شورای نگهبان ارسال می‌شود. در صورت تأیید، پس از نوروز ۱۴۰۴ اجرایی خواهد شد. جریمه‌ها بلافاصله اعمال می‌شوند، اما برنامه‌های فرهنگی و نظارتی به‌صورت سالیانه پیگیری می‌شوند.
نتیجه‌گیری
لایحه حمایت از خانواده از طریق فرهنگ عفاف و حجاب گامی مهم برای تقویت ارزش‌های دینی و اجتماعی است. این لایحه با ساختار پنج‌گانه، از اقدامات فرهنگی تا مجازات‌های سختگیرانه، به دنبال ترویج حجاب و مقابله با بی‌حجابی است. نقش کنشگران در نظارت و اجرای قانون، همراه با حمایت‌های اقتصادی، می‌تواند تأثیرات مثبتی داشته باشد. با وجود چالش‌های ناهماهنگی بین قوا، لایحه در آستانه ابلاغ قرار دارد. نظر شما درباره این لایحه چیست؟ دیدگاه خود را با ما به اشتراک بزارید.
